Zmiany w trakcie ciąży i jak się do nich przygotować?

Od momentu, w którym kobieta stwierdza, że zostanie matką, wiele rzeczy ulega zmianie. Jej ciało zacznie produkować hormony, które zapoczątkują nowe procesy. Dobrze jest zapoznać się z nimi i przygotować się na ich ewentualne przejawy, by móc w spokoju przejść przez ten okres oczekiwania na narodziny dziecka i cieszyć się macierzyństwem.

Ogromny wpływ na myślenie, zachowanie, upodobania i wygląd fizyczny przyszłej matki w szczególności ma zwiększona produkcja hormonów estrogenu i progesteronu. Dlatego przedstawiamy listę zmian, które zwykle zachodzą w czasie ciąży i na które można się wcześniej przygotować.

Pojawia się instynkt "wicia gniazda"

„Wicie gniazda” jest uważane za naturalny instynkt, gdy kobieta przygotowuje się do porodu. Dlatego też, gdy zbliża się jego termin, może ona odczuwać potrzebę zorganizowania, posprzątania lub zmiany wystroju domu. Krótko mówiąc, zdaje sobie sprawę, że opieka nad maluchem zajmie jej dużo czasu, więc chce być przygotowana na to z wyprzedzeniem. Możliwe jest również, że przyszła mama jest bardzo podekscytowana nadejściem nowego życia i dlatego chce, aby wszystko było w porządku. Jeśli w tym opisie rozpoznajesz siebie pamiętaj, aby przede wszystkim myśleć o swoim zdrowiu i przestrzegać poniższych zasad:

• unikaj kontaktu z chemikaliami
• nie podnoś ciężkich przedmiotów
• nie rób niczego, co mogłoby spowodować upadek
• nie przemęczaj się, oszczędzaj energię na poród i odpoczywaj
• regularnie się przewietrzaj się na świeżym powietrzu

Przygotuj się na zmiany nastroju

Wahania nastroju w trakcie ciąży są zjawiskiem powszechnym i w pewnym sensie normalnym. Są one spowodowane wieloma czynnikami, w tym zmęczeniem, dyskomfortem fizycznym, stresem, obawami przed nadchodzącymi zmianami i zwiększoną produkcją niektórych hormonów. Na przykład, czy wiesz, że w pierwszych dwunastu tygodniach ciąży poziom estrogenu w organizmie przyszłej matki wzrasta ponad 100-krotnie¹? I choć zmiany nastroju są niemal stuprocentowe, nie muszą Cię one ograniczać. Pomoże Ci sam fakt, że o tym wiesz. Bądź dla siebie miła i wiedz, że to tylko tymczasowy stan. Mogą również pomóc następujące czynności:

• otaczaj się pozytywnymi ludźmi i informacjami
• informuj swojego partnera o rzeczach, które Cię niepokoją
• znajdź przyjaciela lub członka rodziny, o którym wiesz, że zawsze będzie Cię wspierał
• nawiązuj kontakty z innymi przyszłymi mamami i dziel się z nimi swoimi odczuciami
• staraj się jak najlepiej dobrać swoją dietę i w razie potrzeby włącz do niej odpowiednie suplementy
• spróbuj jogi, masażu ciążowego lub medytacji

Unikaj gwałtownych ruchów

Podczas ciąży w organizmie kobiety w szybkim tempie wytwarzany jest hormon relaksyna, który pomaga przygotować obszar łonowy do porodu. Powoduje on rozluźnienie mięśni, stawów i więzadeł brzucha, a także miednicy i pleców, co może powodować ból i zwiększać podatność na urazy. Ćwiczenia należy zatem wykonywać powoli i ostrożnie.

Rada: podtrzymuj dolną część pleców i brzuch za pomocą pasa ciążowego. Pomoże to złagodzić ból, wzmocni postawę i sprawi, że podczas codziennych czynności będziesz czuć się bardziej komfortowo.

Stopy mogą ulec powiększeniu

Według jednego z nowych badań, podczas ciąży kobiety mogą doświadczać powiększenia stóp, co jest spowodowane zwiększoną wagą ciała w tym okresie. Dzieje się tak, ponieważ długotrwały większy nacisk na stopy powoduje spłaszczenie łuku stopy². Zmiana ta może być trwała. Wiele kobiet w tym okresie cierpi również na obrzęki nóg, kostek, stóp i palców, które są spowodowane zatrzymywaniem wody w organizmie. Obrzęk można zmniejszyć w następujący sposób:

• noś wygodne buty i skarpetki, które nie uciskają
• unikaj długiego stania
• staraj się odpoczywać z nogami uniesionymi ku górze
• regularnie ćwicz

Zapobiegaj powstawaniu żylaków

Zwykle żylaki pojawiają się na nogach oraz w okolicy narządów płciowych i są spowodowane gromadzeniem się krwi w żyłach rozszerzonych przez hormony ciążowe. Chociaż zwykle po porodzie samoistnie znikają, dobrze jest im zapobiegać:

• noś wygodną, luźną odzież
• skonsultuj się z lekarzem, czy wskazane jest noszenie bandaży podtrzymujących
• unikaj długotrwałego stania i siedzenia
• podczas siedzenia trzymaj nogi uniesione ku górze

Mogą wystąpić hemoroidy i zaparcia

Występowanie hemoroidów w trakcie ciąży jest powszechne, ponieważ zwiększa się objętość krwi w organizmie, a macica wywiera nacisk na miednicę. Żyły w odbytnicy mogą powiększyć się do wielkości winogron, co może powodować ból, pieczenie i swędzenie, szczególnie w trakcie wypróżniania lub po. Inną niedogodnością są zaparcia, spowodowane przez hormony ciążowe, które spowalniają przechodzenie pokarmu przez przewód pokarmowy. Ponadto w późniejszych etapach ciąży macica może wywierać nacisk na okrężnicę, co spowalnia wypróżnianie. Zaparcia mogą przyczyniać się do rozwoju hemoroidów, ponieważ wysiłek związany z wypróżnianiem może powiększać żyły w odbytnicy. Najlepszym sposobem zapobiegania obu dolegliwościom jest dieta bogata w błonnik, przestrzeganie reżimu pitnego i regularne ćwiczenia, które pomagają aktywować pracę jelit i wzmocnić mięśnie dna miednicy.

Ulżyj rosnącym piersiom

Jednym z pierwszych objawów ciąży jest powiększenie piersi w pierwszym trymestrze. Jest ono spowodowane wyższym poziomem estrogenu i progestagenu i nie jest to koniec - piersi rosną i powiększają się przez całą ciążę. Można im ulżyć w następujący sposób:

• biustonosze ciążowe i do karmienia, które nie mają miseczek z fiszbinami i są zapinane na haftki
• wsparcie dla piersi mogą zapewnić specjalne biustonosze do spania, które mają szerokie ramiączka i miękką bawełnianą wyściółkę
• odpowiedni biustonosz zapewni również niezbędne wsparcie podczas ćwiczeń

Chroń włosy, paznokcie i skórę

Nawet 70% kobiet w czasie ciąży³ cierpi na przebarwienia, z nasilonymi brązowymi lub żółtymi plamami pojawiającymi się na policzkach, nosie i brodzie. U wielu kobiet w ciąży jest również powszechny trądzik, ponieważ ich gruczoły łojowe produkują więcej sebum. Istniejące wcześniej pieprzyki lub piegi mogą zmieniać rozmiar lub ciemnieć, jednak większość tych zmian skórnych powinna zniknąć po urodzeniu dziecka. Aktywność hormonów w ciąży jest również przyczyną zmian w strukturze włosów i paznokci, co może skutkować ich wypadaniem i łamliwością. Możliwe jest jednak wspieranie kondycji skóry, włosów i paznokci poprzez:

• nieobciążanie włosów takimi fryzurami, jak ciasne kucyki lub warkocze
• stosowanie szamponów i odżywek zawierających składniki odżywcze, które wspierają witalność i wzrost włosów, takie jak biotyna, krzemionka lub witamina E
• zbilansowanie diety z odpowiednią ilością świeżych owoców i warzyw, które zawierają przeciwutleniacze i flawonoidy zmniejszające stany zapalne i kojące skórę
• stosowanie dobrej jakości kremów do skóry z filtrem SPF
• odpowiednią odzież ochronną do ekspozycji na słońce i okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV
• nieużywanie produktów do paznokci zawierających rozpuszczalniki (zmywacze do paznokci), które je wysuszają
• noszenie rękawic ochronnych podczas wykonywania prac domowych
• przestrzeganie reżimu pitnego
• wzbogacenie diety o odpowiednie suplementy zawierające niezbędne aminokwasy i biotynę

Rada: starzenie się skóry w 80% przypadków jest spowodowane promieniowaniem UV. Zmniejsza to ilość kwasu hialuronowego w komórkach skóry, dlatego do swojej rutyny pielęgnacyjnej warto włączyć produkty zawierające ten kwas. Nie martw się, jest on bezpieczny nawet podczas ciąży⁴. Upewnij się również, że przez cały rok używasz kremu z filtrem SPF.

Źródła:
1. https://www.nigeriamedj.com/article.asp?issn=0300-1652;year=2012;volume=53;issue=4;spage=179;epage=183;aulast=Kumar
2. https://www.livescience.com/27583-foot-size-pregnancy.html
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17567299/
4 https://www.aad.org/public/cosmetic/scars-stretch-marks/stretch-marks-why-appear